اختلالات نقص توجه بیش فعالی

شایع ترین مشکلات کودکان مدرسه رو است دارای دو بعد می باشد.1- بی توجهی و 2- فعالیت زیاد و تکانشگری. نوع بی توجهی آن با توجه و تمرکز ضعیت، حواس چرتی، ضعف در مهارتهای سازمان یافته و اشکال در تکمیل وظایف بدون نظارت نزدیک مشخص می شود. به نوع دوم آن عدم مهار رفتاری نیز گفته می شود که با نقصهایی در تنظیم و مهار رفتار شناخته می شود.یعنی در توانایی توقف و تفکر قبل از عمل نقص وجود دارد.این کودکان نا آرام و بی قرار هستند، میدوند، بالال و پایین میپرند و بیش از حد حرف می زنند اما اطلاعات کمی را منتقل می کنند.بسیاری از کودکان بیش فعال در شرایط انگیزشی شدیدمانند بازی ویدیویی توجه طبیعی نشان میدهند.

ملاکهای تشخیص اختلالات بیش فعالی                                                                                                                           

الف – موارد شماره یک یا موارد شماره دو                                                                                                     

وجود شش مورد یا بیش تر از نشانه های عدم توجه حداقل 6 ماه که با سطح رشد کودک همخوانی نداشته باشد و غیر انطباقی محسوب شود .                                                                                                                                                       

عدم توجه                                                                                                             

(الف) توجه نکردن به جزییات یا بی دقتی در تکالیف درسی و وظایف روزمره و سایر کارها  (ب) مشکل در حفظ توجه و تمرکز هنگام     انجام تکالیف یا بازی                                                                                                                                      

(ج) گوش ندادن به حرف طرف مقابل

(د) دنبال نکردن آموزشها و تمام نکردن تکالیف درسی، وظایف روزمره یا وظایف خود در محیط کار(البته نه به دلیل مخالفت یا نفهمیدن دستورالعمل ها و آموزشها)

(ه) اشکال داشتن در سازماندهی تکالیف و کارها

(و) اجتناب ، بیزاری یا امتناع از انجام دادن کارهایی که تلاش مستمر ذهنی می خواهند مثل تکالیف درسی یا کارهای خانه

(ز) جا گذاشتن چیزهایی که برای انجام تکالیف و کارها ضروری هستندمانند فراموش کردن اسباب بازیها، تکالیف مدرسه، مداد و خودکار، کتاب یا وسیله خاص

(ح) پرت شدن حواس در اثر محرکهای فرعی

(ط) فراموش کردن کارهای روزانه

بیش فعالی

1-    در جای خود وول می خورند و دستها و پاهایشان نا آرام است.

2-    در کلاس یا جاهای دیگر که انتظار نشستن داریم جای خود را ترک میکند.

3-    در جاهای نامناسب بطور افراطی می دود یا بالا و یا پایین می رود در بزرگسالان ممکن است به احساسات ذهنی بی قراری مربوط باشد.

4-    در بازیها یا فعالیتهای بی سرو صدا مشکل دارند.

5-    غالبا در حال حرکت هستند و اغلب چنان هستند که گویی توسط موتور رانده می شوند.

6-    غالبا بیش از اندازه حرف می زنند.

تکانشگری

7-    قبل از تمام شدن پرسش پاسخ می دهند.

8-    در انتظار نوبت ماندن برایشان مشکل است.

9-    وسط کارهای دیگران می چرند و باعث گ

ب – برخی از نشانه ها قبل از هفت سالگی وجود دارد.

ج- برخی از نشانه ها در دو یا چند موقعیت وجود دارد. مانند مدرسه ، محیط کار یا خانه

د- باید اختلال چشمگیر در کارکرد های اجتماعی ، تحصیلی  یا شخصی وجود داشته باشد.

ه- علایم نباید به اختلالات دیگر ربط داشته باشد  و یا علایم اختلالات دیگری باشد.

09143162621                       09146590651
دکتر جعفر معصومی            دکترای تخصصی گفتاردرمانی از دانشگاه تهران
www.گفتاردرمانی.com
 www.goftardarmaniazarbaijan.com
www.goftardarmanitabriz.com

https://telegram.me/jafarmasumi

https://www.instagram.com/goftardarmani_tabriz/

  https://twitter.com/masumislp

10-Illinoise Test of Psycho-linguistic Ability(ITPA)

     آزمون ITPA یک ارزیابی عمیق از بیشتر جنبه های متفاوت پردازش زبان است.

     غالب تئوریکی ITPA در یک نگاه گذرا در ابتدا کمی گیج کننده است.

    اساسا نویسندگانش معتقدند که مهارت های مربوط به زبان و خود زبان قابل جداکردن هستند.

      پیش فرض این آزمونها که ما اطلاعاتمان را از طریق بینایی و شنوایی بدست می آوریم.

     اطلاعات بدست آمده مقایسه شده، سازمان بندی شده و یکپارچه می گردد.(که به آن associationگفته شده ومدهای بینایی و شنوایی آزموده می گردد) و آماده بازیابی می شود.(بیان expression نامیده شده و مدهای Manual و کلامی سنجیده می شود. که اینها مهارت های ارائه کننده هستند.(representational skills) شامل استدلال و تفکر آگاهانه می شود. مهارت های دیگر اتوماتیک هستند. که اینها به تفکر آگاهانه یا استدلال نیاز ندارند و شامل به خاطر آوردن یکسری اعداد می گردد.( حافظه شنیداری ، توالی )و علایم (حافظه بینایی و توالی) دانش قوانین گرامری(آزمون های کفاییت گرامری) کا رهای درکی وبررسی کردن (زیر آزمون های کفایت بینایی) و خصوصیات فنولوژیکی کلمات (ترکیب صداها و زیر آزمون های کفایت شنیداری{بسندگی شنیداری}

    انتقادات وارده:

1-جدایی این مهارتها را نمی تواند ثابت کند. 2- مسئولیت سنگین زبان در اکثریت آزمون ها (f.smith, max 1971)

      اساس ITPA براساس رشد زبان و شناخت است که تعامل زیادی باهم دارند.

      این 6 نماینده و زیر آزمون ها یک آگاهی مفیدی را از توانایی بازیابی ،سازماندهی و دستکاری زبانی کودکان آسیب دیده زبانی مخصوصا کودکان دبستانی ارائه می دهد.

1.        دریافت شنیداری:

کودک به قضاوت درمورد مطالب کلامی ارائه شده می پردازد و جواب بله/نه می دهد .50 آیتم دارد. سگ گوشت می خورد؟

2.       دریافت بینایی:

مانند مورد بالا ولی با مدالیته بینایی صورت می گیرد. 40 آیتم دارد.یک تحریک با 4 پاسخ احتمالی ارائه می گردد. این و نگاه کن. حالا مشابه شو پیدا کن.

3.      ارتباط بینایی visual association:

مانند آزمون ارتباط شنیداری است. به کودک یک تحریک با کارت داده می شود و او 4 پاسخ احتمالی دارد.کدامیک با محرک در ارتباط است. 20 آیتم برای این سوال وجود دارد کدامیک با کدام می اید؟ مثلا میخ و تخته، کفش و جوراب، چکش و ناخن.

4.       ارتباط شنیداری auditory association:

در این آزمون توانایی کودک در دستکاری و ارتباط دادن مفاهیمی است که به صورت شنیداری ارائه می گردد.

42 ایتم به این شکل ارائه می گردد سگ مو داره، ماهی 000داره. که چندین پاسخ داده می شود تا کودک یکی را مقایسه و انتخاب نماید.

5.      Manual expression:

حاوی 15 تصویر است که تصاویر آشنا هستند و کودک با میمیک آنرا پاسخ می دهد. نشان بده ما با ____چه کار می کنیم.

6.       Verbal expression:

    به ارزیابی توانایی بیان پیشرفته مفاهیم توسط کودک بصورت کلامی می پردازد.

آیتم دارد و به کودک یک شی آشنا در یک زمان ارائه می گرددو از کودک خواسته می شود که به آزمون گر پاسخ دهد.

     زمان تست طولانی است و به یک زمان زیاد در ارائه  آیتم ها نیاز است و برای کودکان آسیب دیده زبانی که یک تغییر ناگهانی را در کارها ملاحظه می کنند تطابق با آنها مشکل است مهم میباشد.

     این آزمون واقعا نشان می دهد که کودکان چقدر خوب می توانند زبان را دستکاری کنند.

    جدای از تفاوت های آشکار بین مهارتهای بینایی و شنیداری(که در آن بینایی تقریبا برتر است ) اما درمانگر می تواند قضاوت نماید که زبان برای کودک قابل دسترسی است.

     شواهدی وجود دارد که یک گروه کوچک از کودکان آسیب دیده زبانی در زیر آزمون های دریافت بینایی مشکل دارند.

     وقتی که کودکان مفاهیم را دستکاری می کنند یک قضاوت درونی لازم است.

     گروهی ازکودکان آسیب دیده زبانی دلیل خود را بلند می گویند و نباید آنها از این بابت تنبیه شوند واین عمل ممکن است یک نشانه خوب از استراتژی هایی باشد که آنها برای موفقیت در کارهای زبانی  پیچیده بکار می برند.

      زیر آزمون ها باید جداگانه و انتخاب شده بکار روند و برای آزمون گر نیز آموزش لازم است.

09143162621                       09146590651
دکتر جعفر معصومی            دکترای تخصصی گفتاردرمانی از دانشگاه تهران
www.گفتاردرمانی.com
 www.goftardarmaniazarbaijan.com
www.goftardarmanitabriz.com

https://telegram.me/jafarmasumi

https://www.instagram.com/goftardarmani_tabriz/

  https://twitter.com/masumislp

والدین و مراقبین کودکان اتیسم / اوتیسم چه کاری را می توانند انجام دهند؟

1- زبانی را به کار ببرید که از لحاظ ساختاری و واژگانی ساده باشد و فرد مبتلا نیز با آن آشنا باشد.

2- زمان کافی را برای پردازش اطلاعات به کودک بدهید (زمان معمول چیزی حدود 30 ثانیه است).

3- اگر ضرورتی دارد از سایر سیستم های ارتباطی استفاده نمایید. ژست های مرسوم را هنگام ارتباط با او به کار گیریی و به کودک آموزش دهید.

4- همیشه به تماس چشمی نیاز نداریم

5- تاحد امکان از سرنخهای بینایی و عینی استفاده نمایید.

6- همیشه به خودتان بگویید که او با این رفتار چه چیزی را به شما می گوید.

7- مطمئن شوید که شروع و خاتمه ی فعالیت ها کاملا مشخص می باشد.

8- روی سرنخهای طبیعی متمرکز شوید چون این سرنخها تعمیم را تسهیل می کند

9- فعالیت هایی را انتخاب نمایید که به فرد مبتلا فرصت دهد که مهارتهای سطح بالا و مورد علاقه ی خود را به کار گیرد.

10- تا حد امکان قوانین ارتباطی را تغییر ندهید.

11- تا حد امکان قوانینی را وضع کنید که واضح، مشخص و خاص باشد.

12- قوانین قابل پیشبینی را وضع نمایید تا نشان دهید که فعالت های روزمره قابل پیشبینی هستند

13- برنامه های بینایی و ساختارهای بینایی قابل تعریفی را برای سراسر روز و برای اجزا هر فعالیت ارایه نمایید

14- از سرنخهایی استفاده نماید که به راحتی بتوانیم آنها را کنار بگذاریم.

15- فعالیت ها تکالیف ویا مهارتها را به عنوان یک کل در یک محیط طبیعی یاد دهید.

16- فعالیت های ساده و مناسب هر سن را که مورد علاقه ی ف

روان یک طیف سنی است برای تسهیل بازیهای اجتماعی به کار گیرید.

17- فعالیت هایی را انتخاب نمایید که به تعاملات اجتماعی ساده نیاز دارد.

18- خلاق باشید.

19- انعطاف پذیر باشید.

20- شوخ طبع و دلسوزانه رفتار نمایید.
کتاب اتیسم راهنمایی برای گفتاردرمانگران، کاردرمانگران و والدین
تالیف دکتر معصومی گفتاردرمانگر
نیک نفس باقری روانشناس

09143162621                       09146590651
دکتر جعفر معصومی            دکترای تخصصی گفتاردرمانی از دانشگاه تهران
www.گفتاردرمانی.com
 www.goftardarmaniazarbaijan.com
www.goftardarmanitabriz.com

https://telegram.me/jafarmasumi

https://www.instagram.com/goftardarmani_tabriz/

  https://twitter.com/masumislp

آسیب شناختی خفیف[1]:

آسیب شناختی خفیف به عنوان یک برچسب تشخیصی:

برای بیماران مبتلا به آسیب شناختی خفیف اصطلاحات متنوعی به­کار برده می­شود که اصطلاح آسیب شناختی خفیف به­صورت بسیار وسیعی استفاده می­شود. پترسون و همکاران در سالهای 1995 و 1999 بر اساس معیارهای زیر آنرا تعریف نموده­اند

1-    شکایت ضمنی ار مشکل حافظه که مصاحبه نیز آنرا تایید می­نماید.

2-    علامتی بسیار آشکار از اختلال حافظه

3-    مهارتهای شناختی عمومی سالم هستند.

4-    فعالیت های زندگی روزمره سالم هستند.

5-     بیمار علایم دمانس ندارد و به دمانس مبتلا نیست.

ADNI [2] به صورت کاربردی، عملیاتی [3] وکیلینیکی علایم فوق را به صورت زیر برای تشخیص آسانتر این بیماری مشخص نموده است.

1-    شکایت ضمنی از حافظه که با مصاحبه تایید می­شود.

2-    SD1.5- و یا بیشتر از آن با تاخیر 20 دقیقه در به یادآوری داستان A (برای این کار از مقیاس حافظه وکسلر بخش حافظه منطقی گرفته می­شود).

3-    ادراک عمومی فرد طبیعی است و در آزمون MMSE   نمره 24- 30 را به­دست می­آورد.

4-    فعالیت زندگی روزمره[4] سالم است و درآزمون CDR   ایندکس 0.5 نمره به­دست می­آید (موریس، 1993).

5-    تشخیص قطعی عدم وجود دمانس باید وجود داشته باشد.

آسیب شناختی خفیف دو گروه سالمندی وجود دارد که عبارتند از:

1-    سالمندان سالمی که سطح فعالیت شناختی آنها پایین است.

2-    سالمندان مبتلا به دمانس که سطح فعالیت شناختی بالایی دارند.

این دو گروه سالمندی به شکل کاملا درستی از هم دیگر تشخیص داده نمی شوند. بنابراین سالمندانی که تشخیص آسیب شناختی خفیف را دریافت می­کنند یا به گروه سالمندان سالم و یا به گروه سالمندان مبتلا به دمانس تعلق دارند. این یافته ها نشان می­دهند که آسیب شناختی خفیف یک شکل ثابت و گروه همگنی نیست و یا حداقل درمانگران بالینی این دو گروه را نمی­توانند از همدیگر تمایز دهند. آسیب شناختی خفیف به این دلیل به کاربرده می­شود که درمانگر نمی­تواند بیمار را دقیقا در یک گروه خاص قرار دهد و به ایتن حقیقت اشاره دارد که دمانس یک بیماری پیشرونده است و همچنین حاکی از این است که تحقیقات در حیطه آسیب شناختی خفیف اندک است و نتیجه عمومی این تحقیقات می تواند حاکی از تغییر

پترسون و همکاران تخریب متوسطی را در هیپوکامپ بیماران مبتلا به آسیب شناختی خفیف مشاهده نمودند که این وضعیت در سالمندان سالم و مبتلا به آلزایمر مشاهده نشد (جاک و امکداشلاری، 1999).

تشخیص زود هنگام در بیماری دمانس مفهومی است که هر لحظه در حال تغییر است. آسیب شناختی خفیف مفهومی مانند مفهوم پری­دمانس دارد. در DSM-V این مفهوم به آسیب عصب شناختی کوچک تغییر یافته است. معیار های تعین آسیب عصبی شناختی کوچک در DSM-V مانند معیارهای آسیب شناختی خفیف است و تنها تفاوتی که وجود دارد این است که در DSM-V دیگر به عنوان آسیب شناختی خفیف شناخته نمی­شود. هر اسمی که به این اختلال داده می­شود مهم نیست آنچه که مهم است این است که این معیارهای تشخیصی به شکل وسیعی شناخته شده و مورد قبول واقع شده است. این تشخیص در DSM-V به عنوان شرط پری­دمانس پذیرفته می­شود که می­تواند برای تحقیقات و فعالیتهای کیلینکی مفید بوده و منافعی داشته باشد. معمولا احتمال اینکه آسیب شناختی خفیف به دمانس تبدیل شود بسیار زیاد است. سالمندان مبتلا به آسیب شناختی خفیف به سه گروه تقسیم می­شوند که شامل بیماران در حال تبدیل به دمانس، بیمارانی که تغییر پیدا نمی­کنند و سالمندان گروه سالم که عملکرد شناختی آنها به شکل ثابت و تغییر ناپذیری در سطوح پایین قرار دارند. اینکه هر فردی به کدام گروه آسیب شناختی خفیف تعلق داشته باشند به معیارهای زیر وابسته هستند.

1-    معیارهای انتخاب (گروه کیلینیکی در مقابل گروه سالم)

2-    ماهییت شکایت از حافظه (برانگیخته یا خودانگیخته)

3-    بیماران با کدام آزمون مورد ارزیابی قرار می­گیرند (داست

4-    نوع و تفسیر مقیاسهای در حیطه­های غیر از حافظه نیز در این تقسیم بندی بسیار موثر می­باشد.

بنابراین فاکتورهای موثر بالا را باید در تفسیر وشرح یافتها در تحقیقات و مطالعات پری­دمانس در نظر بگیریم.

09143162621                       09146590651
دکتر جعفر معصومی            دکترای تخصصی گفتاردرمانی از دانشگاه تهران
www.گفتاردرمانی.com
 www.goftardarmaniazarbaijan.com
www.goftardarmanitabriz.com

https://telegram.me/jafarmasumi

https://www.instagram.com/goftardarmani_tabriz/

  https://twitter.com/masumislp

ویژگیهای محرک بینایی در بیماران آفازی عملکردی بودن محرک

قابلیت عمل ( عملکردی بودن ):

در آزمایشی که توسط گاردنر 1973 در این زمینه انجام شد تفاوت عناوین عملکردی و مجازی ( رمزی ) با یکدیگر مورد بررسی قرار گرفت در این مطالعه منظور از عناوین عملکردی عناوینی است که دارای ویژگیهای : مجرد بودن –جدا بودن از زمینه احاطه کننده – سهولت دسترسی –ثابت بودن و سهولت بررسی توسط چندین حس باشند . منظور از عناوین مجازی عناوین دارای ویژگیهای : قابل تشخیص نبودن از زمینه احاطه کننده آسان در دسترس قرار نگرفتن ثابت نبودن به هنگام لمس و عدم شناخت اولیه به وسیله ترکیب بینایی می باشد مثلا در یک تصویر از داخل اتاق عناوین عملکردی و مجازی به ترتیب گلدان و سقف می باشند ( در تصویر شهر لوله آب و سنگهای پیاده رو در تصویر حومه شهر صخره و ابر ) منتایج این بررسی نشان داد که برای بیماران نامگذاری عناوین عملکردی آسانتر از عناوین مجازی است .

پس بطور خلاصه فعال سازی عملکرد زبانی بیماران آفازیک با برجسته کردن مشخص نمودن و ابهام نداشتن محرکهای بینایی تا حد امکان قابل افزایش است رنگ ممکن است سبب تازگی محرک برای بیمار شده و ضمن اطلاعات بیشتر توجه بیمار را بیش از تصایر سیاه و سفید به خود جلب نماید ار جحیت استفاده از اشیای واقعی نسبت به طرحهای با خطوط کوتاه ( انتزاع شده از همان اشیا ) به منظور تحریک بینایی بیماران احتمالا بسیار جزئی است عملکردی بودن اشیا ممکن است نقشی تسهیل کننده داشته باشد بازنمائیهای عجیب مثل تصاویر شکسته شده ممکن است سبب تحریک ارتباطات بیشتری شده رفتار زبانی گسترده و متفاوت تری را برانگیزاند.

 نقش سرنخها زمینه ( بافت ) و حشو :

 سرنخها ( راهنمائیهای کوچک ) :

آیا می توانیم به منظور درک بهتر بیماران آفازیک محرکهای کلامی یا بینایی که برای درمان آنان مورد استفاده قرار می دهیم را با ارائه محرکهای اضافی پیچیده تر سازیم ؟

در تحقیقی مقایسه ای بین آفازی اسمی و اکتساب لغت دوران کودکی استفاده از سر نخهای ( کمکهای ) مختلف به وسیله راچ فورد و ویلیامز 1962 مورد بررسی قرار گرفت آنان در این مطالعه عملکرد نامگذاری 32 بیمار آفازیک و 120 کودک را با استفاده از کارتهای تصویری اشیایی که اجزا آنها نیز قابل نامگذاری بود مورد مقایسه قرار دادند اگر در مواردی بیمار نمی توانست نام تصویر را بگوید به روشهای زیر به او کمک می شد : 1- توصیف مورد استفاده شی  2- جمله ای که انتهایش گفته نمی شد و بینار به وسیله ارتباط می توانست به نام آن شی برسد و یا استفاده از لغت در یک بافت مانند : ( کیف و.... )  ( ما گاز می گیریم با ...) 3 – استفاده از قافیه مثل ( مرد – زرد )  4- هجی دهانی لغت

این بررسی نشان داد که ترتیب مشکل بودن اسامی آزمون با تاخیر اکتساب لغات توسط کودکان مطابقت دارد و هر چه لغت مشکل تر باشد بیمار برای رسیدن به پاسخ صحیح نیازمند به سر نخ بیشتری می باشد سرنخ 2و3و4 و دارای تاثیر تقریبا برابر هستند و هر سه از توصیف مورد استفاده شی مفید تر می باشند جالب است که راچ فورد و ویلیامز 1963 پس از مدتی مجددا 10 نفر از این بیماران که تقریبا به طور کامل بهبود یافته بودند را مورد مطالعه قرار داده و متوجه شدند که اسامی مشکل به سر نخهای بسیار کمتری نیاز داشته و بیاد آوردن اسامی آسان دیگر به سر نخی وابسته نیست .

09143162621                       09146590651
دکتر جعفر معصومی            دکترای تخصصی گفتاردرمانی از دانشگاه تهران
www.گفتاردرمانی.com
 www.goftardarmaniazarbaijan.com
www.goftardarmanitabriz.com

https://telegram.me/jafarmasumi

https://www.instagram.com/goftardarmani_tabriz/

  https://twitter.com/masumislp